تعیین انرژی مصرفی در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه برای تولید برنج1 (بررسی موردی در استان گیلان)

نقش انرژی در توسعه و کارایی کشاورزی بسیار با اهمیت است. در سال­های گذشته مصرف انرژی، به­ویژه سوخت‏های فسیلی و کودهای شیمیایی در کشاورزی افزایش چشمگیری داشته است و انرژی وارد شده در واحد سطح برای تولید محصول بسیار بیش از گذشته شده است. عوامل اصلی افزایش مصرف انرژی در بخش کشاورزی، افزایش جمعیت، محدودیت زمین‏های قابل کشت، ارزان بودن سوخت و کود، و افزایش سطح زندگی و توقعات مردم است.  در این مقاله، انرژی مورد نیاز در بخش کشاورزی به ویژه کشت محصول برنج و تبدیل شلتوک به برنج سفید بررسی می­شود وضمن تعیین چگونگی محاسبه انرژی مصرفی و تولیدی در کشت محصول برنج و عوامل مؤثر بر آن، شاخص کارایی انرژی (نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی) در دو روش کشت سنتی و نیمه مکانیزه برای تولید برنج در استان گیلان  محاسبه شده است.داده­های مورد نیاز با بررسی­های میدانی و مصاحبه به دست آمده و انرژی مصرفی در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه تولید برنج رقم خزر و همچنین شاخص کارایی انرژی محاسبه و تعیین شده است. نتایج بررسی‏ها نشان می­دهد که روش نیمه مکانیزه از نظر کارایی انرژی نسبت به روش سنتی کاراتر است. کل انرژی مورد نیاز برای تولید شلتوک و تبدیل آن به برنج سفید در هر هکتار ازیک رقم برنج متداول در استان گیلان برای دو روش سنتی و نیمه مکانیزه با احتساب آب مصرفی به ترتیب 7/72488 و 8/68633 مگاژول و شاخص کارایی در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه به ترتیب 09/2 و 21/2 است. بنابراین با توجه به کارا بودن و کم هزینه بودن روش نیمه­مکانیزه باید اعتبارات لازم را برای کشاورزان و صاحبانکارخانه­هایبرنجکوبی جهت خرید ماشین‏آلات مورد نیاز و اصلاح ساختار فراهم کرد.